مدیریت دانش

بيسوادان قرن 21 كساني نيستند كه خواندن و نوشتن نمي‌دانند بلكه كساني هستند كه آموختن، فراموش كردن و دوباره آموختن را نمي‌دانند.(الوین تافلر.موج سوم)

آیا می‌دانستید:

حجم اطلاعات تكنيكي، هر دو سال يكبار دو برابر مي شود!

اين موضوع براي دانشجوياني كه براي يك دوره حداقل 4 ساله وارد دانشگاه مي شوند به اين معني است كه تاريخ مصرف نيمي از آنچه كه در سال اول مي آموزند، در ابتداي سال سوم سپري شده است!

و آیا می‌دانستید؟

قبل از گوگل

اين همه نياز به اطلاعات چگونه جواب داده مي شد؟

و آیا می‌دانستید؟

تعداد پيام هاي متني كه هر روز رد و بدل مي شود،از تعداد همه انسانهاي روي زمين بيشتر است!

و 

نزديك به 540000 لغت در در زبان انگليس امروز وجود دارد، تقريبا 5 برابر لغاتي است كه در زمان شكسپير وجود داشت!

و

مي توان تخمين زد در سال جاري، نزديك به40000000000000000000 بايت اطلاعات جديد و منحصر به فرد توليد مي شود! 

كه بيش از ميزان آن در 5000 سال گذشته است!

همه اين موارد چه مفهومي دارند؟

در اقیانوسی از اطلاعات شناوریم

دانش مسئله را حل مي كند. نه اطلاعات!

مدیریت دانش

  مدیریت دانش مستندسازي، نگهداري و بازیابی‌ دوباره دانش، خرد و تجربیات باارزش افزوده کارکنان سازمان، به عنوان بخشي از دارایی‌هاي سازمان است.

    مدیریت دانش کوششی برای تبدیل دانش کارکنان (سرمایه انسانی) به دارایی مشترک سازمانی (سرمایه فکری ساختاری) است.

•در واقع مدیریت دانش آن اقداماتیست که انجام می‌دهیم تا سازمان، سریعتر و اثربخش‌تر به اهداف خود برسد.

•ارائه دانشی درست، در قالبی درست، در زمان درست، برای اشخاص درست و با هزینه‌ای درست ماهیت عملکرد درست مدیریت دانش است.

•مدیریت دانش جمع آوری دانشی است که از تجربیات موجود بدست آمده‌اند. 

سلسله‌مراتب دانش

 داده ها، حقایق و اعدادی هستند که از آنها اطلاعات به دست می‌آید. داده‌ها از تركيب يك سري علائم ساخته مي‌شوند:

 9400    دلارآمريكا

زمانی که داده ها به منظور خاصی و بشکلی منطقــی سازمانـــدهی می‌شوند تبدیل به اطلاعات مي‌گردند:

1 دلار آمريكا = 9400 ريال

•دانش، مجموعه كل شناخت‎ها و مهارت‎هايي است كه افراد براي حل مسئله به كار مي برند.

•دانش هم نظريه‎ها و هم قواعد و دستورات عملي را شامل مي‎شود.

•دانش بر داده و اطلاعات پايه‎گذاري مي‎شود امّا بر خلاف آنها هميشه محدود به انسان‌ها است.

•دانش به وسيله افراد ساخته مي‎شود

تبديل داده و اطلاعات به يكديگر به واسطه فناوري اطلاعات صورت مي‌گيرد ولي فناوري اطلاعات گزينه ناتواني براي تبديل «اطلاعات» به «دانش» است.

عوامل اجتماعي، «دانش» و «اطلاعات» را بهتر به يكديگر تبديل مي‌كنند اما همين عوامل در تبديل «داده» به «اطلاعات» كند هستند.

تنها از طريق مفاهيم بيروني يا از ديدگاه كاربر مي‌توان بين «داده»، «اطلاعات» و «دانش» تفاوت قائل شد.

وقتی که دانش برای تصمیم‌گیری و بهبود تصمیمات، فرآیندها و بهره‌وری یا سودآوری به کار گرفته می‌شود تبدیل به خرد می‌شود. برای خردمند بودن، افراد نه تنها باید دانش کسب کنند بلکه باید فهم کاملی از اصول حاکم برآن دانش را نیز داشته باشند.

تبدیل اطلاعات به دانش:

اطلاعات زماني به دانش تبديل مي گردد

كه توسط اشخاص تفسير گرديده، با عقايد و تعهدات آنها آميخته شده و به آن مفهوم داده شود

دانش تصریحی

دانش تصريحي را دانشي مي دانند كه قابل رمزگذاري و كدگذاري بوده و در نتيجه مي توان آن را به سادگي مخابره ، پردازش و منتقل و درپايگاه داده‌ها ذخيره كرد. اين نوع از دانش را مي توان فرم داد و يك فرمول علمي و يا كتابچه راهنما بين افراد سازمان منتشر كرد. دستورالعملها، مقررات، قوانين، رويه‌هاي انجام كار، آئين‌نامه‌ها، شرح جزئيات و… كه به صورت رسمي در بين افراد سازمان به آساني قابل انتقال هستند همه دانش تصريحي به حساب مي آيند.

دانش ضمنی

دانش ضمني شخصي بوده و فرموله كردن آن بسيار مشكل است. اين نوع از دانش كه از طريق تسهيم تجربيات با مشاهده و تقليد اكتســـاب مي شود، ريشه در اعمال ،‌رويه ها ،تعهدات ، ارزشها و احساسات افراد داشته، قابل كد گذاري نبوده، از طريق يك زبان مخابره نمي شود.

اما متاسفانه

–عمده دانش ارزشمند‌ يك سازمان ضمني‌ست.

–معمولا مزيت رقابتي يك سازمان به خاطر دانش ضمني‌ست.

–توان درك و استفاده از دانش آشكار، تا حد زيادي وابسته به دانش ضمني موجود در محيط است. (مثال فرمول تركيب بمب اتم)

–خلق، جذب و كار كردن با دانش ضمني زمان و هزينه بسيار بيشتري مي‌طلبد.

چالش اصلي مديريت دانش تبديل هر چه بيشتر و بهتر دانش ضمني به دانش تصريحي است.

فرايندهاي مديريت دانش

شناسايي دانش                                           (Knowledge identification)

كسب دانش – اكتساب دانش                            (Knowledge acquisition)

توسعه دانش                                            (Knowledge development)

اشتراك و توزيع  دانش                    (Knowledge sharing/distribution)

بهره‌گيري از دانش                                           (Knowledge utilization)

نگهداري  دانش                                               (Knowledge retention)

ارزيابي و اندازه‌گيري دانش                           (Knowledge assessment)